Thiết kế website - 10 năm phát triển

Năm 1994 khi Yahoo vừa xuất hiện còn Amazon, Google và eBay chưa ra đời, hầu hết các trang web đều chủ yếu là ở dạng text. Nhìn lại 1 thập kỷ đầy những phát minh, nhiều nguyên tắc cũ vẫn tiếp tục là cơ sở cho các dạng web hiện nay.

Jakob Nielsen.

Tiến sỹ Jakob Nielsen, chuyên gia nổi tiếng về lĩnh vực web, cho rằng có một số thứ không thay đổi suốt một thập kỷ qua, chủ yếu là các nguyên tắc về những gì tạo nên sự tiện dụng của một site. 34 nguyên tắc của ngày trước vẫn liên quan đến thiết kế web hiện nay. “Gần 80% những thứ của 10 năm trước vẫn là vấn đề của hiện tại”, tiến sỹ nói. “Một số đã biến mất bởi người sử dụng thay đổi còn 10% khác thay đổi vì công nghệ phát triển”.

Theo Nielsen, những phong cách thiết kế web như tạo màn hình splash - xen ngang giữa người sử dụng và trang web mà họ đang xem - cũng như việc các nhà thiết kế tự do phóng tác những ý tưởng nghệ thuật gần như đã không còn. Mặc dù vậy, nguyên tắc cơ bản về tính tiện dụng, độ tập trung và cách tư duy rõ ràng về thiết kế tổng thể web vẫn là những yếu tố quan trọng giống như trước đây.

“Rất nhiều người cho rằng thiết kế của web và tính khả dụng của thiết kế đó chỉ là một vấn đề tức thời bởi vì băng thông rộng đã phát triển mạnh. Tuy nhiên, có rất ít trường hợp mà vấn đề tính khả dụng biến mất chỉ vì bạn có băng rộng”, Nielsen phân tích.

Tiến sỹ cho rằng sự thành công của các website như Google, Amazon, eBay và Yahoo cho thấy việc để ý chặt chẽ tới thiết kế của trang web và nhu cầu của người truy cập là rất quan trọng. “Bốn site này hoạt động rất có lãi. Đó là những minh họa tiêu biểu cho sự thành công của thương mại điện tử”, ông nói. “Những website đó đều hướng tới nhu cầu của người truy cập và tạo thuận lợi cho họ sử dụng Internet. Nói cách khác, những địa chỉ đó đơn giản đã đem đến cho khách hàng những công cụ mạnh để khai thác thông tin”.

“Google, Amazon, eBay và Yahoo đều không dùng thiết kế bắt mắt hay màu mè”, Nielsen nói. “Tôi cũng lấy làm ngạc nhiên vì không thấy có nhiều trang khác bắt chước cách thiết kế của những website thành công này”.

Trong tương lai, tiến sỹ Nielsen tin rằng các công cụ tìm kiếm sẽ đóng vai trò lớn hơn nữa trong việc hỗ trợ con người nắm bắt lượng thông tin khổng lồ trên mạng. “Những công cụ search sẽ giống như hệ điều hành của Internet và chúng sẽ còn có thể làm tốt nhiều thứ khác hơn hiện nay”.

Theo Nielsen, hiện nay các website tìm kiếm chưa làm tốt vai trò mô tả thông tin mà chúng tìm thấy sau khi nhận lệnh của người sử dụng. Khách hàng thường phải tự “soi” từng trang web kết quả và đánh giá nó có hữu ích với mình hay không. Nielsen cho rằng những công cụ theo dõi hành vi của người truy cập vào website tìm kiếm để biết họ thực sự muốn tìm cái gì sẽ góp phần cải thiện kết quả search. Một điều tra của ông cho thấy người sử dụng ngày càng tiến bộ hơn trong việc sử dụng các công cụ tìm kiếm. Thống kê mới nhất về số từ khóa mà người sử dụng gõ vào ô lệnh trên dịch vụ search cho thấy trung bình mọi người dùng 2,2 từ/lệnh. Mười năm trước, con số này là 1,3.

Jakob Nielsen là người đồng sáng lập tập đoàn Nielsen Norman Group (cùng với Donald A. Norman). Ông cũng là khoa học gia xuất sắc của hãng Sun Microsystems. Nielsen đề xướng kỹ thuật tằng cường tính khả dụng vừa nhanh vừa rẻ đối với giao diện người sử dụng và phát minh ra một số phương pháp khác, trong đó có cả kỹ thuật tìm kiếm. Ông có 76 bằng sáng chế tại Mỹ, chủ yếu liên quan đến các cách đơn giản hóa việc khai thác Internet.

P.K. (theo BBC)